Çocukların yaşama hazırlıklı olmaları için sorumluluk duygusu geliştirmeleri gerekir. Çocuklara sorumluluk bilinci kazandırma, küçük yaşlarda başlar ve bu beceriyi geliştirirken ebeveynler, çocukları ile işbirlikçi bir tutum içerisinde olmalıdırlar.
Bunu yaparken dikkat edilmesi gereken en önemli nokta, çocukların gelişim düzeylerine uygun görevlerle ilerlenmesi ve verilen görevlerin açık, net ifadeler ile anlatılmasıdır. Sorumluluk kazandırırken en güvenli ve geniş alan evdir. Ev içinde çocuğa sorumluluk vermek ileride sorumluluk alan bir birey olmasını destekler.
Çok az kişi ev işleri yapmaktan zevk alır ancak bir evin yaşanılabilir olması için bu sıkıcı ve zaman alıcı görevlerin yapılması gerekir. Genelde ev içinde yetişkinler bu sorumluluğu üstlenir. Ancak çocukları da ev işlerine dahil etmek gerekir. Bu konuda bazı tartışmalar görülmektedir.
Birçok anne-baba “çocuklar çocuk olsun” düşüncesinden hareketle, çocuklarının “çocukluğunu” mümkün olduğu kadar uzun süre korumak, bu dönemlerinde bolca eğlenmelerine izin vermek ister. Bu sebeple de ev işlerini, çocuğun sorumluluk alması gereken bir alan olarak görmez. Bazıları ise çocuğa görev vermekten onun yeterince hızlı olamayacağını düşündüğü için kaçınır. Bu fikirler mantık çerçevesinde anlamlıdır ancak böyle düşünerek çocuğu ev işlerine dahil etmenin birçok olumlu yararını göz ardı etmiş olurlar.
Çocukların ev işlerine yardım etmelerinin yararları:
Görevler, yaşam becerilerini öğretmeye yardımcı olur. Çocuklar sonsuza dek çocuk kalmayacak, genç ve yetişkin olacaklar. Çamaşır yıkamak, yemek pişirmek ve bütçe hesabı yapmak… Bunlar çocuklarınız evden taşındıktan sonra ihtiyaç duyacakları becerilerden sadece birkaçıdır. Bu beceriler okullardan ziyade evde öğrenmeleri gereken becerilerdir.
Ev işleri, çocukların sorumluluk almalarına yardımcı olur. Odalarını temizlemek veya kendi çamaşırlarını yıkamak gibi çocuklarınızı kişisel olarak etkileyen görevler, aynı zamanda daha fazla özgüvenli olmalarını sağlar.
Görevler ekip çalışmasını öğretmeye de yardımcı olur. Bir ekibin üretken bir üyesi olmak, ev işleri yoluyla çocuklar için model olabilir. Aile bir ekiptir, bu “ekibin” üyeleri birbirlerine karşı sorumludurlar ve birbirlerinin beklentilerini karşılamadığında ortaya çıkan sonuçlar olacaktır. Hataların daha kolay affedildiği evde bu dersleri öğrenmek, çocukların okulda veya iş hayatında kullanmak için güçlü ekip çalışması becerilerini geliştirmelerine yardımcı olabilir.
Ev işleri saygıyı güçlendirmeye yardım eder. Ailemizin evde yaptığı işleri tam olarak takdir etmemiz için çoğumuzun evden uzaklaşması gerekir. Çocuklar, evde temizlik yapmakla görevli oldukları takdirde ortaya çıkacak karışıklıkların daha fazla farkına varabilir ve bir evdeki düzeni korumaya yarayan işlere daha saygılı olabilirler.
Çocukların kendi yapabilecekleri şeyleri yapmaktan kaçının. Onlara deneme, yanılma zaman ve mekan deneyimlerini edinmeleri için fırsatlar sunun. İş birlikçi bir şekilde çocuğunuzun sorumluluk duygusunu geliştirmek, ilerleyen zamanlarda da o işi yapabilme güçlerini arttıracak ve edindikleri özgüvenle yollarını açmalarını sağlayacaktır.
Yapılan işin sonucuna değil, çocuğun o işi yapmaya çalışmasına odaklanabilirsiniz. Çocuk bir işi beklenilen sürede bitiremeyebilir ayrıca siz o işi daha iyi yapabileceğinizi düşünebilirsiniz. Ancak böyle durumlarda amacın, o işin en iyi düzeyde bitirilmesi değil çocuğun sorumluluk almayı öğrenmesi olduğunu hatırlayın
Çocuklarımıza ne kadar çok sorumluluk kazandırırsak ilerleyen zamanlarda bir şeyleri yapabilme güçlerini o denli arttırmış, yollarını o denli açmış oluruz. Bizler yetişkinler olarak sorumluluk almaya ve aldığımız sorumlulukları daha iyiye götürmeye dayalı hareket ediyoruz. İş hayatı da bir sorumluluktur ve biz bunları devam ettirmeye çalışıyoruz.
Unutmamak gerekir ki ev işlerinde sorumluluk sahibi olan çocuklar yapabildiklerini gördükleri için özgüvenleri gelişir yine bu çocuklar yetişkinlik dönemlerinde daha çok sorumluluk sahibi bireyler olabilirler.